Als kinderpsycholoog heb ik veel kinderen gezien die worstelden met angsten en negatieve gedachten. Het is hartverscheurend om te zien hoe deze kinderen vaak vastzitten in hun eigen gedachten en zichzelf keer op keer naar beneden halen met hun innerlijke criticus. Het onderwijssysteem en de maatschappij leggen vaak een enorme druk op kinderen, waardoor het niet altijd even makkelijk is om stressvrij en zorgeloos op te groeien. Het is daarom van groot belang dat we kinderen leren hoe ze hun geest kunnen trainen en hun gedachten onder controle kunnen houden.
Veel psychische problemen hebben als kern het niet onder controle hebben van je gedachten. Kinderen zien hun gedachtes als de waarheid en laten zich hierdoor leiden. Het is belangrijk om te begrijpen dat we niet onze gedachten zijn. Onze gedachten komen vaak onvrijwillig en onuitgenodigd binnen, en ze kunnen ons veel angst en stress bezorgen. Om met het leven om te gaan, is het van belang om te leren hoe je met je gedachten kunt omgaan en deze onder controle kunt houden.
In het Boeddhisme spreken ze van de Monkey Mind: de kwebbelende aap in ons hoofd die maar blijft ratelen en vaak veel onzin uitkraamt. De aap is er en we kunnen hem niet wegjagen, maar we kunnen hem wel temmen. Het is belangrijk om te beseffen dat de aap niet de waarheid spreekt. We hoeven niet naar hem te luisteren en we kunnen hem op afstand houden.
Een manier om de aap op afstand te houden is door de gedachten te externaliseren. Door de gedachten te zien als iets wat buiten onszelf staat, kunnen we er afstand van nemen en hoeven we ze niet langer als de waarheid te beschouwen. Het is belangrijk om te leren dat we de regie hebben over onze eigen gedachten en dat we ze kunnen controleren. Een manier om dit te oefenen is door de metafoor van de kwebbelende aap uit te leggen. Wat roept deze aap? Dat je morgen een onvoldoende op school gaat halen? Dat iedereen je uitlacht? Is deze aap soms een waarzegger? Nee, natuurlijk niet! Afstand laat al snel zien dat de aap maar wat roept.
Voeg hier het element van fantasie bij. Voor (jongere) kinderen helpt het om deze aap mores te leren door hem bijvoorbeeld even kopje onder in een zwembad te laten gaan of buiten te zetten. Je kunt er een tekening van maken of het daadwerkelijk uitvoeren. Je zult versteld staan hoe makkelijk kinderen hierin meegaan en wat voor ideeën ze hierover hebben. Ik heb afgelopen week nog een afscheidsfeestje gevierd met taart en al, om te vieren dat we de aap door hadden en dat we zelf weer de baas zijn. Niet alleen kinderen hebben kwebbelende apen namelijk, jij waarschijnlijk ook. Wanneer we de aap niet meer voor waarheid aannemen en afstand kunnen nemen van onze gedachten, worden we er minder door beïnvloed.
Benieuwd naar meer oefeningen zoals de Monkey Mind? De Breinbaas avonturen helpen je kind op weg met allerlei prikkelende en nuttige hypnoseoefeningen.
